Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya |
Lamun ngadangu ngaran Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya, mangka urang baris langsung bisa nginget Kasenian Wayang Golek anu mangrupa salah sahiji warisan pang berharga pikeun dimumule. Peunteun-peunteun luhung Seni sarta Budaya Sunda.
Wayang Golek vérsi Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya condong kana gaya kontemporer. Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya dilahirkan dina kaping 3 Séptember 1955 mangrupa putera ke-7 ti 13 duduluran putera-puteri Ki Dalang legendaris Abah Sunarya jeung Ibu Cucun Jubaedah.
Abah Sunarya mangrupikeun nu ngagaduhan sarta pangadeg Padepokan Seni Wayang Golek Giri Harja. Sajaba Asep Sunandar Sunarya, anak Abah Sunarya séjénna anu profesina minangka dalang nyaéta Ade Kosasih Sunarya, Iden Subasrana Sunarya, Ugan Sunagar Sunarya, Agus Muharam sarta Imik Sunarya.
Asep Sunandar Sunarya anu nami alitna "Sukana" dina laku-lampah sapopoena saprak diuk di bangku SD tos nembongkeun sosok pribadi anu kreatif sarta dinamis dina gaul jeung babaturanana.
Réngsé ngenyam atikan di tingkat Sakola Dasar (SD) dina warsih 1968, Asep nuluykeun ka SMP. Dina mangsa-mangsa éta konsentrasi diajarna loba kaganggu ku hobinya neuleuman élmu pedalangan nepi ka lulus SMP warsih 1971.
Tekadna pikeun geura-giru bisa ngadalang ka motivasi ku bapana Abah Sunarya sarta lanceukna Ade Kosasih Sunarya sarta mamangna Lili Adi Sunarya. Sajaba ti éta ogé Asep Sunandar Sunarya nimba élmu pedalangan kalayan diajar ti dalang Cecep Supriadi, dalang kondang ti Karawang.
Asep Sunandar Sunarya ku cara soson - soson nuturkeun Penataran Dalang anu diayakeun RRI Bandung dina warsih 1972 sarta kacatet minangka Lulusan Pangalusna.
Padepokan Giri Harja dina warsih 1987 diresmikeun minangka Puseur Diajar Seni Pedalangan ku Menteri Penerangan RI anu dina mangsa harita dijabat ku Harmoko. Ayana Padepokan Giri Harja pohara pangaruh pisan kana prestasi, kreasi sarta motivasi Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya minangka Dalang Wayang Golek Kontemporer.
Pangalaman sarta prestasi anu kantos dihontalna diantarana minangka Jawara Dalang Pinilih I Jawa Kulon dina Binojakrama Padalangan di Bandung warsih 1978 sarta warsih 1982. Sedengkeun dina warsih 1985 Asep terpilih jadi Dalang Jawara Umum tingkat Jawa Kulon sarta memboyong Bokor Kancana.
Pangalaman Asep Sunandar Sunarya ngalakonan muhibah ka luar nagari kacatet dina warsih 1986 minangka Duta Kasenian ka Amérika Sarikat. Warsih 1993 Institut International De La Marionnete di Charleville Perancis ménta Asep Sunandar Sunarya minangka Dosen Rongkah salila 2 bulan sarta dibéré gelar Profesor ku Masarakat Akademis Perancis. Pamungkas dina warsih 1994 Asep ngalakonan pentas kuriling nagara-nagara di wewengkon Éropa.
Nyondongna Inohong Dalang sakaliber Asep Sunandar Sunarya geus méré kontribusi pikeun seni pedalangan hususna Wayang Golek minangka warisan seni sarta budaya milik masarakat Jawa Kulon.
Konsép sarta kreativitas pintonan Wayang Golek Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya geus méré kelir sarta gaya pangsoranganna.
Gaya pertunjukkan Wayang Golek Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya mangrupa nuansa anyar anu mecenghul di lingkungan Dinasti Sunarya. Hal anu pang metot sarta mangrupikeun ciri has Ki Dalang Asep Sunandar Sunarya ieu téh kaahlianana dina ngokolakeun unggut atawa sabetan wayang kalayan tampilan humor atawa banyolan anu sentimentil, luwes sarta seger.
Ngeunaan cecekelanana dina Pakem Wayang dikaitkeun kalayan kreasinya anu disebut jelema kontemporer kawas dina pertunjukkan wayang sabot ditakol sirahna bisa ngaluarkeun getih atawa adu jajaten antara Si Cepot kalayan lawanana nepi ka “Lolong” atawa sabot lawanana ngaluarkeun “mie”, Numutkeun Kang Asep yén hal éta teu pisan-pisan kaluar ti pakem. Hal ieu saukur mangrupa hiji usaha visualisasi ku cara memvisualkeunn carita dalang-dalang tiheula.
sumber